Waarom vallen bladeren in de herfst van de boom?
De herfst is voor het oog misschien wel het mooiste seizoen van het jaar. Ondanks dat de dagen korter worden, de temperaturen dalen en wind en regen toenemen, is de herfst vooral een seizoen van kleur. De bomen bereiden zich voor op de winter en in het bos zie je een bonte verzameling van gekleurde bladeren. Maar waarom laat de boom zijn blad vallen in de herfst? In deze blog vertellen wij jou hier meer over.
Bomen laten in de herfst blad vallen, maar waarom?
Bladeren vallen in de herfst van de boom als onderdeel van een natuurlijk proces. Het laten vallen van bladeren helpt bomen zich aan te passen aan veranderende seizoenen. Een veel gebruikte benaming voor dit proces is bladverlies of bladval. Er zijn verschillende redenen waarom dit gebeurt:
- Verandering in lichtniveaus
- Koude temperaturen
- Besparen van water
- Bescherming tegen wind
- Voorbereiding op nieuwe groei
We lichten bovenstaande redenen toe.
Verandering in lichtniveaus
Als we richting de herfst gaan worden de dagen korter. Het aantal lichturen neemt af. Dit heeft invloed op het proces waarbij de bladeren zonlicht omzetten in energie. Aangezien de bladeren minder zonlicht krijgen, zijn de bladeren ook minder efficiënt in het produceren van voedsel voor de boom.
Koude temperaturen
In veel gebieden dalen de temperaturen als het herfst wordt. De koudere temperaturen kunnen ervoor zorgen dat het water in de bladeren bevriest. Dit kan schade veroorzaken aan de boom. Uit bescherming ontwikkelen veel bomen een natuurlijk proces. Door de bladeren te laten vallen in de herfst, hoeven de bomen het water niet meer uit het blad te halen. De bomen slaan het regenwater na het bladverlies op in de stam en de wortels.
Besparen van water
Water is essentieel voor de overleving van bomen. Wanneer het water schaarser wordt, zoals in koudere seizoenen, laten de bomen het blad vallen. Dit doet de boom om waterverlies door verdamping te verminderen, waardoor de bomen ook tijdens de schaarsere periodes voldoende water hebben om op te nemen.
Bescherming tegen wind
Vaak zie je dat naarmate de herfst vordert, de stormachtige omstandigheden en de kans op sterke winden toenemen. Een boom met blad vangt door de bladeren meer wind en kan hierdoor sneller ontwrichten of beschadigingen. Door het blad blad te laten vallen, vermindert de boom dit risico.
Voorbereiding op nieuwe groei
Wanneer de lente begint en de temperaturen stijgen, begint de boom opnieuw met groeien. Het produceren van het nieuwe blad kost veel energie en voedingsstoffen. Bomen halen deze energie vaak uit de bladeren die ze laten vallen tijdens de herfst, of bij bladhoudende bomen tijdens de lente. Het laten vallen van bladeren maakt eigenlijk ruimte vrij en voorziet de boom van voldoende energie voor toekomstige groei.
Dit proces is een overlevingsstrategie die bomen helpt zich aan te passen aan veranderende weersomstandigheden. Dit helpt de bomen te overleven tijdens de koudere seizoenen en zich tegelijkertijd voor te bereiden op het nieuwe groeiseizoen.
Laten alle bomen hun bladeren vallen in de herfst?
Niet alle bomen laten hun blad vallen in de herfst. Er zijn ook groenblijvende bomen. Met groenblijvende bomen in de tuin geniet je ook tijdens de wintermaanden van het blad en profiteer je van de privacy die de bladeren bieden. Voorbeelden van groenblijvende bomen zijn naaldbomen en groenblijvende hagen. Ook een glansmispel, laurierkers, steeneik, kurkeik of een Magnolia grandiflora zijn groenblijvende bomen. Deze bomen zijn in verschillende vormen beschikbaar, bijvoorbeeld als leiboom. Met een leiboom heb je jaarrond een groen scherm op stam, wat veel privacy creëert.
Ook zijn er groenblijvende dakbomen. Deze worden vaak in de zomer gebruikt als natuurlijke parasol. Wil je een echte eyecatcher in je tuin? Dan is een meerstammige boom misschien wel wat voor jou! Een meerstammige boom heeft meerdere stammen vanuit de grond. Ook is deze boom doorgaans lager vertakt.
De grove den of parasolden zijn naaldbomen die ook in de winter groen blijven. Wil je een lage afscheiding in je tuin, dan kun je denken aan een haag. De Japanse hulst, Photinia en laurierhaag zijn groenblijvende hagen.
Kleurrijke bomen in de herfst
Een boom zonder blad kan er tijdens de winterperiode somber uitzien. Gelukkig maakt de herfst dit ruimschoots goed. Voordat het blad valt, verkleurt het namelijk naar prachtige herfstkleuren. Veel voorkomende kleuren in de herfst zijn geel, oranje, rood. Dit zorgt voor een prachtig beeld.
Een voorbeeld van een boom die vooral bekend staat van de prachtige herfstkleuren is een amberboom. De bladeren verkleuren namelijk naar rood-violet, geel-oranje, en oranje-rood.
