Leiplataan (Platanus hispanica)

Het aanplanten van een leiplataan

Een leiplataan is een redelijk harde groeier. De boom is daardoor geschikt voor in een middelgrote tot grote tuin en minder geschikt voor in een kleine stadstuin. De leiplataan groeit op bijna elke grondsoort en staat het liefst op een zonnige plek of halfschaduwplek. Het aanplanten van een leiplataan kan het hele jaar door. 

Plaats je meerdere leiplatanen om een haag op stam te creëren? Houd van stam tot stam een afstand van 150 centimeter, dat is namelijk de breedte van het leirek. Is het leirek 120 centimeter breed? Houd dan een afstand van 120 centimeter tussen de leibomen. Houd je een grotere afstand dan de leirekken breed zijn? Dan blijft er ruimte over tussen de leibomen. 

De boom wordt geleverd in kale wortel, kluit of in pot. Graaf het plantgat voor plataan als leiboom ongeveer 25 procent groter dan de kluit of pot, zodat de nieuwe wortels goed kunnen groeien in de losgegraven grond. 

Belangrijk is om het plantgat niet te diep of te ondiep uit te graven. De bovenkant van de grond moet gelijk zijn aan de wortelhals van de leiplataan. De wortelhals is het stukje onderaan de stam: de overgang van de stam naar de wortels. Je herkent de wortelhals door de overgang in kleur. De stam is vaak groen van kleur en gaat bij de wortelhals over in een bruine kleur: de kleur die de wortels ook hebben.

Plant de leiplataan met aanplantpakket

Wij adviseren om bij het aanplanten van de leiplataan ons aanplantpakket te gebruiken. In het aanplantpakket zit een hoogwaardige Pokon aanplantgrond. De Pokon aanplantgrond geeft de juiste voeding aan de boom en zorgt dat leiboom beter hergroeit. Het aanplantpakket voeg je makkelijk toe aan je winkelmandje tijdens het bestelproces. 

In het aanplantpakket bevinden zich ook twee boompalen. Plaats deze in het verlengde van de leiplataan. Sla boompalen altijd een derde de grond in, zodat ze goed stevig staan om wind op te kunnen vangen. Vervolgens maak je de boompalen vast met boombanden en boombandspijkers. Zorg ervoor dat de boombanden goed onder spanning staan, zodat de palen de leiplataan goed ondersteunen bij wind.

Blad van een leiplataan

De leiplataan staat bekend om zijn karakteristieke bast, maar ook vanwege zijn grote bladeren. De leiplataan komt wat laat op gang met het krijgen van nieuwe bladeren in het voorjaar. Vaak zie je begin mei de eerste tekenen van nieuwe bladeren. De bladeren lopen geelgroen uit. Wanneer het blad volledig ontvouwd is, is het groen van kleur. De vorm van de bladeren van een leiplataan zijn handvormig en hebben de grootte van een volwassen mensenhand (of zelfs groter). 

Tijdens de groeiperiode van de leiplataan zie je op het blad een wit stoffig laagje op het blad zitten. Het stofje van deze plataan op de bladeren werkt als een afweersysteem tegen insecten en andere ongedierte. 

In de herfst worden de bladeren van de leiplataan geel en bruin van kleur en verdwijnt ook het stofje op de bladeren. Uiteindelijk laat de leiplataan de bladeren vallen in november, wat betekent dat het een bladverliezende boom is.

De leiplataan is een sterke klimaatboom

Een leiplataan kan veel verdragen. Zo kan de Platanus hispanica groeien op plekken waar het langdurig droog en/of warm is. Platanen groeien goed in Nederland maar men ziet deze boom ook rond de Middellandse Zeegebieden. 

Daarnaast zien we de plataan als leiboom ook veel in het stedelijk gebied, want de boom is zo sterk dat hij ook luchtverontreiniging verdraagt (van o.a. auto's). Ook in de winter kan de boom goed tegen strooizout en verdraagt het zelfs kortstondige overstromingen. Al met al is de leiplataan een oersterke klimaatboom die erg oud kan worden.

Gemiddeld leven ze wel 200 jaar. De leiplataan is goed te herkennen aan de stam die op latere leeftijd afbladdert. De boom groeit dan letterlijk uit zijn jasje.

Leiplataan snoeien

Het snoeien van een leiplataan is niet moeilijk. Doe dit een keer per jaar in maart of april, wanneer de kans op vorst nihil is. Snoei de leiplataan flink terug tot twee of drie knoppen. Hieruit groeien in het voorjaar weer nieuwe takken. 

Na het snoeien is de leiplataan erg kaal, maar dit zorgt ervoor dat hij in het voorjaar weer hard groeit. Omdat er na het snoeien bijna geen takken meer op zitten, krijgt de leiplataan enorme sapdruk in het groeiseizoen. Hierdoor schieten de nieuwe bladeren en takken eruit en biedt de plataan leiboom snel weer privacy. 

In juli is het mogelijk om de leiplataan 'lichtjes' te trimmen voor vormbehoud. Snoei je hem in de zomer? Doe dit dan op een natte of vochtige dag. Een plataan heeft een bepaald stofje op de bladeren die allergische reacties kan geven. Wanneer de bladeren nat zijn, is het stofje in mindere mate aanwezig. Snoei in de zomer de plataan nooit helemaal kaal, de kans is dan aanwezig dat de leiplataan 'verdrinkt' in zijn eigen sap.

Leiplataan verzorgen

Een leiplataan is een prachtige boom die met de juiste verzorging je tuin kan sieren. Het begint allemaal met water geven. Jonge leiplatanen hebben regelmatig water nodig, vooral tijdens droge periodes. Geef eenmaal per week flink water, zodat de grond rond de wortels vochtig blijft, maar niet doorweekt. Bij volwassen bomen is dit minder vaak nodig, maar in extreem droge perioden is extra water geven wel belangrijk. Zorg altijd voor een goede afwatering, want leiplatanen houden niet van 'natte voeten'.

Naast water, is het belangrijk om je leiplataan te beschermen tegen ziektes. Over het algemeen is een leiplataan niet gevoelig voor ziektes. Toch kan het soms voorkomen dat een leiplataan ziek wordt. Platanen kunnen last hebben van de schimmelziekte genaamd 'platanenroest'. Deze ziekte herken je aan bruine vlekken op de bladeren. Om dit te voorkomen, is het belangrijk om gevallen bladeren en takjes regelmatig op te ruimen, zodat de schimmel zich niet kan verspreiden. Zo houd jij je leiplataan gezond.